25 de nov. de 2010

Outra visión da violencia de xénero

Traduzo aquí un artigo que o psicanalista Manuel Fernández Blanco publicou en La Voz de Galicia o 22 de maio deste ano. Como mínimo, fai pensar.

Por que as continúan a matar?

O ano pasado, setenta e cinco mulleres foron asasinadas en España polas súas parellas ou ex parellas. O ano anterior foran setenta e catro. No 2000 foran sesenta e tres. En xeral, a tendencia desta macabra estatística é á alza. Durante o ano 2008 presentáronse unha media de catrocentas denuncias por maos tratos cada día (aproximadamente 146.000 no ano) e concedéronse arredor de 15.000 ordes de protección (case un terzo destas mulleres mantiñan unha relación afectiva cos seus maltratadores). Un terzo das mulleres maltratadas xa o foran con anterioridade.

En Europa, entre os países con maior taxa de feminicidios, encóntranse algúns dos nórdicos nos cales as políticas de igualdade están máis desenvolvidas que nos países do sur. Segundo os datos (do ano 2003) do Segundo informe internacional sobre a violencia contra a muller nas relacións de parella, do Centro Reina Sofía para el Estudio de la Violencia, en Finlandia a incidencia de mulleres asasinadas, maiores de 14 anos, é de 10,32 por cada millón. En Dinamarca é de 5,85. En España, onde ese ano foron asasinadas 70 mulleres, a incidencia foi do 3,61. Estes datos chámannos a fuxir de explicacións simples. Vemos como o incremento das medidas policiais, xudiciais e sociais, así como as campañas de prevención, non permitiron reducir esta epidemia social.

O lugar da muller variou nas sociedades occidentais e esta mudanza non foi en paralelo con cambios substanciais no varón. A maioría das persoas que piden o divorcio son mulleres e, actualmente, como analizou o sociólogo francés Alain Touraine, xa non o fan tanto pensado no sufrido como en procurar unha vida máis satisfactoria. As mulleres están a utilizar máis a sexualidade como elemento de construción da súa identidade. A muller foi máis capaz de combinar sexualidade e pracer coa vida pública, e para o home é máis difícil separar pracer e responsabilidades.

Homes e mulleres padecen de diferentes tipos de dependencia. A dependencia da muller está máis relacionada coa espera dun signo de amor da súa parella, o que en ocasións a aboca a situacións de maltrato: faille crer as palabras de amor e de arrepentimento ou interpretar que os ciúmes son signos de interese. Cando unha muller se instala nunha posición de amor permanentemente decepcionada, sempre agarda que na seguinte ocasión sexa diferente. Isto ten a ver sempre coa súa historia infantil, cos seus vínculos de amor e dependencia máis primarios.
Asistimos a unha infantilización xeneralizada da sociedade e talvez do home en particular. É difícil encontrar un adulto de verdade, como pai, como parella, como persoa que se responsabilice da súa vida. Esta dependencia conleva un auxe das patoloxías máis regresivas, relacionadas coas adicións en xeral e a dependencia.
A dependencia acentúase nas relacións de parella e maniféstase de forma extrema na imposibilidade de aceptar perder esa persoa. Para estes homes-neno, a perda ou o abandono resultan insoportábeis. Por iso, nunha porcentaxe moi significativa de casos, ao asasinato da muller séguelle o suicidio, ou a tentativa de suicidio, do agresor como a expresión da dependencia infantil máis radical. Estes homes non poden vivir sen elas no sentido literal, porque unha vez destruída esa persoa xa non teñen con que se soster na vida.
Fronte a esta realidade, as necesarias medidas de apoio ás vítimas e de prevención da violencia de xénero encontran os seus limites. Os programas e protocolos xerais non toman en conta que detrás de cada muller maltratada hai unha historia, ao igual que detrás de cada home maltratador. As respostas estandarizadas condenan a miúdo á cronificación porque, sen abordar a particularidade de cada historia de maltrato, non é posíbel saír da repetición.

Nenhum comentário:

Postar um comentário